نقد و بررسی فیلم فسیل ترکیب کمدی و درام اجتماعی در سینمای ایران

به گزارش ایسنا به نقل از نماوید، در این مطلب به بررسی جوانب مختلف این فیلم خواهیم پرداخت.

خلاصه ای از داستان

داستان فیلم فسیل حول محور زندگی سه شخصیت اصلی می چرخد که هرکدام با مشکلات و چالش های خاص خود دست و پنجه نرم می کنند. اسماعیل (بهرام افشاری)، سعید (هادی کاظمی) و صفا (ایمان صفا) که عضو گروه موسیقی بلک داگز هستند، برای معروفیت و موفقیت تلاش می کنند. اسماعیل (ملقب به اسی) دنبال اجرا جلوی شاه است؛ اما صفا گرایش چپ دارد و با سرودن ترانه های اعتراضی سعی می کند محبوبیتی بین مردم کسب کند؛ ولی به زندان می افتند. اسی که در راه رفتن به قصر شاه است طی تصادفی به کما می رود و 10 سال بعد به هوش می آید. او متوجه می شود که شاه رفته و جمهوری اسلامی سر کار است. همچنین متوجه می شود نامزدش فرنگیس (الناز حبیبی) ازدواج کرده و سعید با خواهر اش ازدواج کرده و عضو کمیته انقلابیون شده و صفا به سازمان مجاهدین خلق ایران پیوسته است. او حالا مورد اتهام اطلاعات قرار گرفته است. اسماعیل به سراغ فرنگیس می رود و متوجه می شود که او طلاق گرفته، پس از او خواستگاری کرده و با او ازدواج می کند. در شب عروسی اسی، بین صفا و سعید که در دو گروه مقابل هم قرار دارند، درگیری صورت می گیرد و به سبب آن باز هم اسی به کما می رود.

تحلیل شخصیت ها و بازیگران

فیلم فسیل با ارائه شخصیت های پیچیده و چندلایه، فرصتی را برای بازیگران خود فراهم کرده است تا بتوانند توانمندی های خود را در ایفای نقش های چالش برانگیز به نمایش بگذارند. شخصیت اسماعیل به عنوان محور اصلی داستان، با بازی قابل توجه بهرام افشاری بازیگر نقش اول، عمق و پیچیدگی های خاصی را به فیلم می بخشد. بازیگرانی که نقش های فرعی را ایفا می کنند نیز با عملکردی قابل قبول، به تعاملات میان شخصیت ها و پیشبرد داستان کمک می کنند. با این حال، در برخی موارد، بازی ها ممکن است کمی اغراق آمیز به نظر برسد، که شاید به خاطر تلاش فیلم برای ایجاد طنز باشد.

هنرمندانی چون بهرام افشاری، هادی کاظمی، ایمان صفا، الناز حبیبی، الهه حصاری، بابک کریمی، رضا بای، سید جواد هاشمی، غلامرضا نیکخواه، سمانه منیری، امید روحانی، علیرضا استادی،مجید شهریاری، قاسم زارع، خشایار راد، امیر ارسلان یعقوبی، میثاق جمشیدی، رهام حیدرعلی، پارسیا شکوری فر و مهری آل آقا به ایفای نقش پرداختند.

بررسی کارگردانی و سبک فیلم برداری

کارگردان فیلم با استفاده از تکنیک های مختلف فیلم برداری و انتخاب زاویه های دید منحصر به فرد، توانسته است فضای خاص و متناسب با مضمون فیلم ایجاد کند. استفاده از رنگ های زنده و کنتراست بالا، به تقویت جنبه های کمدی و اجتماعی فیلم کمک کرده است. صحنه پردازی های دقیق و استفاده هوشمندانه از نورپردازی نیز به ایجاد حس واقعی و ملموس از محیط زندگی شخصیت ها کمک کرده است. با این حال، در برخی صحنه ها، سرعت تدوین و انتقال بین صحنه ها ممکن است کمی نامتوازن به نظر برسد.

تم ها و پیام های پنهان

یکی از ویژگی های برجسته فیلم فسیل این است که در زیر لایه های کمدی و سرگرم کننده خود، به مسائل جدی اجتماعی و اخلاقی نیز می پردازد. فیلم به بررسی موضوعاتی همچون تأثیر گذشته بر حال، اهمیت صداقت در روابط انسانی، و تأثیرات منفی فشارهای اجتماعی و اقتصادی بر زندگی افراد می پردازد. این پیام ها به طور غیرمستقیم و از طریق تعاملات شخصیت ها و رویدادهای داستان به مخاطب منتقل می شود و به فیلم عمقی فراتر از یک کمدی ساده می بخشد.

مقایسه با آثار مشابه

فسیل را می توان با برخی از فیلم های دیگر سینمای ایران که به ترکیب کمدی و مسائل اجتماعی پرداخته اند، مقایسه کرد. برای مثال، فیلم هایی مانند «اجاره نشین ها» یا «مارمولک» نیز از طنز به عنوان ابزاری برای نقد اجتماعی استفاده کرده اند. با این حال، «فسیل» با بهره گیری از تکنیک های جدیدتر و نگاهی مدرن تر، توانسته است اثری متفاوت و منحصر به فرد ارائه دهد.

رده سنی و مخاطبان هدف

فیلم فسیل با توجه به محتوای خود، مناسب برای تماشاگران بالای 15 سال است. این فیلم با پرداختن به موضوعات جدی و در عین حال استفاده از طنز، برای مخاطبانی که به دنبال اثری سرگرم کننده با پیام های عمیق هستند، جذابیت دارد. به ویژه کسانی که به سینمای اجتماعی با چاشنی طنز علاقه مندند، از تماشای این فیلم لذت خواهند برد.

نظرات منتقدان بین المللی

اگرچه فسیل یک فیلم داخلی است و بیشتر نظرات از سوی منتقدان ایرانی منتشر شده، اما در صورتی که این فیلم در جشنواره های بین المللی حضور یابد، احتمالاً مورد توجه منتقدان خارجی نیز قرار خواهد گرفت. ترکیب کمدی با مضامین اجتماعی و اخلاقی می تواند مورد تحسین منتقدانی قرار گیرد که به دنبال آثاری هستند که هم سرگرم کننده و هم تأمل برانگیز باشند.

برخی از انتقادات به شرح ذیل می باشد: 

منتقدان کیهان فیلم را به دلیل نفوذ فرهنگ غرب و شبیه بودن به ژانر فیلم فارسی قبل از انقلاب 1357 نقد کرد. منتقد شبکه چهار دربارهٔ فروش زیاد فیلم گفت: اگر تماشاگر نخواهد فسیل ببیند، به دیدن کدام فیلم برود که توهین به مخاطب نباشد؟

اکبر عبدی در نقدی به فیلم فسیل گفت: سینمای ما به دلیل ضعف فیلمنامه به این مرحله رسیده، از «فسیل» و غیر فسیل بگیرید تا… می گویند اگر فلان فیلم، فیلم بدی است چرا اینقدر فروخته است؟! می گویم می شود یک کلیپ را هم گذاشت و بسیار بازدید داشته باشد.

همچنین اکبر عبدی از عبارت «نوستالژیک ترین فیلم کمدی تاریخ سینمای ایران» که در تبلیغات فیلم فسیل آمده است انتقاد شدیدی کرد.[15] اما سید ابراهیم عامریان (تهیه کننده فیلم فسیل) در واکنش به انتقاد اکبر عبدی می گوید جملات در تبلیغات فقط تبلیغ است و نه چیز دیگر و نباید ناراحت شد.

روزنامه اعتماد در نقد این فیلم نوشت: در این فیلم، سازمان منافقین را عده ای احمق و سطحی تصویر کرده در حالی که آنها با غیظ و اراده روبروی انقلاب ایستادند.

سامان سالور در خصوص فیلم فسیل گفت: واقعاً از فروش فیلم «فسیل» خوشحال هستم چرا که آن را اتفاق مثبت و خوبی برای سینمای ایران می دانم. این فروش به چرخه اقتصادی سینمای ایران کمک می کند و موفقیت این فیلم منافاتی با موفقیت فیلم ما و دیگر فیلم های در حال اکران ندارد.

بازخورد

فیلم فسیل در هفته اول اردیبهشت 1402، فسیل با 170 میلیارد و 620 میلیون تومان فروش و 420 هزار تماشاگر، اولین فیلم سینمای ایران شد که بیشتر از 100 میلیارد تومان فروخت. فسیل در ادامه با ثبت رکورد فروش 230 میلیارد تومانی، توانست پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران حتی با درنظر گرفتن نرخ تورم در اولین اکران خود باشد. در 19 مرداد 1402 تعداد مخاطبان فسیل از رقم 5 میلیون و 330 هزار نفر عبور کرد و این فیلم توانست بعد از 14 سال رکورد مخاطبان فیلم اخراجی ها 2 را بشکند و پربیننده ترین فیلم تاریخ سینمای ایران در سال اول اکران شد. فسیل پس از گذشت 285 روز از اکران خود توانست با 7 میلیون مخاطب به رکورد فروش 300 میلیارد تومانی برسد. با این آمار، فسیل حدود یک سوم گیشه و تعداد مخاطبان کلی اکران سال 1402 سینمای ایران را به خود اختصاص داده است.

نتیجه گیری

فیلم فسیل با ترکیبی از کمدی و درام اجتماعی، اثری است که توانسته است توجه مخاطبان را به خود جلب کند. این فیلم با شخصیت پردازی های دقیق، کارگردانی هوشمندانه و پیام های پنهان عمیق، توانسته است نه تنها به عنوان یک اثر سرگرم کننده بلکه به عنوان یک نقد اجتماعی نیز مطرح شود. با این حال، در برخی موارد مانند تدوین و سرعت روایت داستان، می توانست عملکرد بهتری داشته باشد. در مجموع، «فسیل» را می توان یکی از آثار قابل توجه سینمای ایران دانست که توانسته است با نگاهی متفاوت به مسائل اجتماعی، مخاطبان خود را تحت تأثیر قرار دهد.

انتهای رپرتاژ آگهی